+ mohylev-katolik.by +

View Larger Map

Рымска-каталіцкая парафія Маці Божай Бялыніцкай

пробашч: кс. Андрэй Кеўліч

г. Горкі, завул. Валадарскага 10

Інтэрнет-старонка: http://kasciol.by

Суполкі ў сацыяльных сетках: Facebook, Укантакце

Расклад багаслужэнняў

• Св. Імша ў звычайныя дні: паводле раскладу, які падаецца на бліжэйшыя дні тыдня

• Св. Імша ў нядзелі: 8.00, 16.00 ((магчымы змены)

3 гісторыі Горацкага касцёла

Напэўна, ў гісторыі кожнага горада, незалежна ад яго памераў, ёсць свае нязведаныя мясціны, гістарычныя факты, нейкія падзеі, якія час ад часу робяць саму гісторыю больш цікавай і прывабнай.

Ёсць такія мясціны і ў нашым горадзе. Сярод іх парк, што размешчаны па вуліцы Савецкай, які зараз называюць паркам Кідалінскага, або паркам харчатрадаўцаў: тут знаходзяцца іх брацкія могілкі, а побач могілка нашага вядомага земляка генерал-маёра авіацыі М.М. Юдалінскага.

Мала хто ведае, што калісці ўся тэрыторыя гэтага парка была прыватнай уласнасцю ўладальніка Горацкага маёнтка Сапегі, які ў 1709 годзе за уласныя сродкі заснаваў тут рымска-каталіцкі касцёл Небаўзяцця Божай Маці. Касцёл быў драўляны, парафіян у ім лічылася 613 асоб, але большая частка з іх была з навакольных паветаў - Аршанскага, Копыскага, Чавускага, Мсціслаўскага, і яны наведвалі касцёлы, што былі бліжэй да іх месца жыхарства.

Пасля першага падзелу Рэчы Паспалітай (1772 год), усходняя частка Беларусі была далучана да Расіі, і на гэтай тэрыторыі прыярытэтнае развіццё атрымала праваслаўе. Колькасць прыхажан стала змяншацца, сродкаў на развіццё прыхода недаставала, а драўляны будынак касцёла прыходзіўу заняпад. Згодна ведамасцям рымска-каталіцкіх прыходаў за сакавік 1840 года прыхажан у касцёле было ўсяго толькі 24.

Але сітуацыя стала мяняцца пасля адкрыцця ў Горках земляробчай школы, калі сюды пачалі прыязджаць вучыцца студэнты польскай нацыянальнасці. Ужо ў 1839 годзе быў адрамантаваны і адноўлены касцёл, бо мелася на ўвазе, што ён будзе абслугоўваць католікаў з ліку навучэнцаў. У 1844 годе касцёл меў невялічкую сядзібу ў 7 дзесяцін зямлі, фальварк Шыманоўку ў 28 дзесяцін і быў залічаны ў чацвёртую ступень штатных казённых касцёлаў з пенсіяй у 275 рублёўу год. 3 гэтых грошай 25 рублёў ішло на выплату падаткаў, 35 рублёў адсылалася ў Магілёў на ўтрыманне дэкана. На ўтрыманне ксяндза і двух служыцелей касцёла заставалася 215 рублёў на год.

У 1845 годзе ксёндз касцёла звярнуўся ў Земляробчую школу з просьбай аб грашовай субсідыі ў памеры 120 рублёў, у той час у ліку парафіян было 44 яе вучні. Дырэктар Земляробчай школы Пэйкер накіра- ваў просьбу ў Пецярбург. Міністр Кісялёў назначыў штогадовую субсі- дыю ў памеры 100 рублёў. 3 першай субсідыі быў пафарбаваны касцёл і папраўлена агароджа. У 1861 годзе зноў накіравана просьба аб фінансавай дапамозе і касцёл атрымаў 300 рублёў са сродкаў дэпартамента земляробства.

У1859 годзе ў штат Земляробчага інстытута быўуведзены каталіцкі на- стаўнік, які выкладаў закон божы на польскай мове. Такім чынам у Горках сталі працаваць адразу два ксяндзы - Манюшка і Дабравольскі, якія былі пад падазрэннем, як неблаганадзейныя. Вядома што губернатар Беклямішаўвызываўнапачатку 1863 года да сябе дырэктара Земляробчага інстытута Траутфетара і прапанаваў яму замяніць неблаганадзейных ксёндзаў на іншых, але Траўтфетар не падтрымаў прапанову губернатара.

У 1863 годзе касцёл стаў адным з цэнтраў збору паўстанцаў, і як паказвалі потым сведкі, інстытуцкі ксёндз Манюшка спяваў разам з паўстанцамі палітычны гімн. Пасля паражэння паўстання ён быў арыштаваны і высланы спачатку адміністрацыйна ў Пермскую губерню, а затым, пасля пазбаўлення усіх правоў і маёмасці, асуджаны да высылкі ў Томскую губерню. Лёс ксяндза Дабравольскага невядомы, а ў 1865 годзе ў касцёле працаваўужо ксёндз Камянецкі.

У ліпені 1865 года магілёўскі губернатар Беклямішаў інфармаваўВіленскага генерал-губернатара аб неабходнасці скасавання Горацкага касцёла. 15 лістапада 1865 года выйшла прадпісанне за № 3032 аб закрыцці ў Магілёўскай губерні 19 касцёлаў, у тым лілу і Горацкага. 4 студзеня 1866 года павятовы спраўнік атрымаў прадпісанне Магілёўскага губернатара закрыць касцёл. У рапарце губернатару Горацкі спраўнікпаведамляў, што прадпісанне выканана, апісваў стан будынка як вельмі ветхага, непрыгоднага для выкарастання, а вось пабудовы, што знаходзіліся пры касцёле і дом ксяндза былі ўдобрым стане, і спраўнік прапаноўваў іх выкарыстоўваць для размяшчэння тут салдат, а касцёльную зямлю аддаць ва уласнасць горада.

Касцёл быўзачынены і апячатаны, маёмасць перададзена ў Дубровенскі касцёл. На гэтым месцы быў пастаўлены драўляны крыж, які прастаяў да пачатку дваццатага стагоддзя. Затым тут пабудавалі кінематограф, а побач - друхпавярховую каменную турму. У 1925 годзе будынак турмы перарабілі пад гарадскую бальніцу. Заразтут размешчаны раённы цэнтр гегіены і эпідэміялогіі. Пасля знішчэння касцёла змяніла назву і вуліца Ксяндзоўская на Дваранскую.

Святлана Скаромная

Паводле: Региональные Ведомости, №49 (501) ад 03.12.2008, с. 3.

Падчас зімовых канікулам запрашаем Літургічную Службу Алтара Магілёўскага і Бабруйскага дэканату прыняць удзел у духоўнай сустрэчы, якая адбудзецца ў Магілёве 4 студзеня 2014г.

Рымска-каталіцкая парафія Найсвяцейшай Панны Марыі Маці Касцёла

Пробашч парафіі

кс. Андрэй Кеўліч (з 2022г.)

Адрас:

вул. Азарава, 46

213206 г. Чавусы

Чавускі р-н

Магілёўская вобл.

Рэспубліка Беларусь

Адрас для карэспандэнцыі:

вул. Фрунзе, 27

213206 г. Чавусы

Чавускі р-н

Магілёўская вобл.

Рэспубліка Беларусь

Кантакт

Тэл.:     +375298809919 (кс. Андрэй)

З гісторыі парафіі

Першы касцёл і кляштар айцоў кармелітаў у Чавусах як адна з душпастырскіх адзінак новай дыяцэзіі, былі пабудаваныя пасля 1612 г., калі ў Смаленску было заснавана каталіцкае біскупства. Пасля вынішчальнай маскоўскай вайны 1654-1667, чавуска рыма-каталіцкая парафія налічвала ўсяго 150 вернікаў і не мела ўласнага пастыра – апекаваўся ёю а. Серафім Карбашэвіч з Мсціслава.

У 1832 г. касцёл быў зачынены, а айцы кармеліты выгнаны ”…за те манифестации и процессии, которые монахи позволяли себе во время мятежа 1830-1831г.г. …”.  Парафія стала філіялам чэрыкаўскага касцёла, хаця налічвала каля 1000 вернікаў.

Толькі пасля ўказа цара Мікалая ІІ ”Об укреплении начал веротерпимости” у 1905 г. жыхары Чавусаў пабудавалі новы касцёл п.т. Дзевы Марыі – Каралевы. Гэты касцёл, размешчаны на тым месцы, дзе зараз  знаходзіцца Ашчадбанк, быў разбураны падчас айчыннай вайны.

У гады 1915-1920 працаваў у Чавусах кс. Віктар Гагалеўскі, каторы падчас паслугі хвораму заразіўся тыфам і памёр, маючы ўсяго 39 гадоў. Ён пахаваны на чавускіх каталіцкіх могілках.

У гады 1923-28 чавускай парафіяй адміністраваў кс. Мікалай Концэвіч, арыштаваны ў 1933 г. дальнейшы яго лёс невядомы.

Апошні перад вайной чавускі пробашч – гэта кс. Юзаф Лук’янін, арыштаваны 30 верасня 1929 г., растраляны ў савецкіх лагерах.

17 снежня 1994 г. першы раз пасля пераследу, была здзейснена літургія ў Чавусах, у прыватным доме.

Ад вясны 1995 г. вернікі сталі грамадзіцца на могілках і там кожную суботу здзяйснялася літургія. Шмат людзей прымала хрост, прыступалі да першай Св. Камуніі, шлюбаваліся… Была афіцыйна зарэгістраваная парафія п.т. Найсвяцейшай Дзевы Марыі – Маці Касцёла.

Зімою вернікі збіраліся на літургію ў прыватным доме, а восенню 1996 г. першы пробашч, кс. Кáраль Тамэцкі, купіў дом, у якім людзі абсталявалі часовую капліцу.

Летам 1997 г. быў назначаны новы пробашч, кс. Францішак  Рудзь. Тады было вырашана пабудаваць новы касцёл. Тэрыторыя пад будову была асвечаны 31 жніўня 1999 г. падчас першай ад 1910 г. біскупскай візітацыі парафіі.

Парафіяльная святыня была асвечана Яго Эмінэнцыяй, Кардыналам Казімірам Свёнткам, Арцыбіскупам Мінска-Магілёўскай Архідыяцэзіі, 1 чэрвеня 2002 г.

Ад 5 жніўня 2007 г. у парафіі працуюць святары-манахі з Ордэна Пабожных Школаў (Айцы Піяры). Парафіяльная супольнасць развіваецца, прымае ўдзел у акцыях, якія арганізуюць, нп. Карытас Мінска-Магілёўскай архідыяцэзіі, а таксама супольнасць Айцоў Піяраў.

З 2007 па 2020 г. шматгадовым душпастырам з'яўляўся а. Гжэгаж Ксёнжэк SP. 15 ліпеня 2020г. арцыбіскуп Мінска-Магілёўскі па ўзгадненні з Айцом правінцыялам прызначыў а. Віталія Слуку SPадміністратарам парафіі НПМ Маці Касцёла ў г. Чавусы.

Крыніца: Гісторыя парафіі ў Чавусах, у: http://pijary.info/?p=668.

Рымска-каталіцкая парафія Беззаганнага Зачацця Найсвяцейшай Панны Марыі

Адміністратар з правамі пробашча:

кс. Павел Адамовіч

Адрас:

вул. Камсамольская, 79a

г. Крычаў

Крычаўскі р-н

Магілёўская вобл.

Рэспубліка Беларусь

213500

E-mail:  Этот адрес электронной почты защищен от спам-ботов. У вас должен быть включен JavaScript для просмотра.

Суполка ў сацыяльнай сетцы: Facebook

З гісторыі парафіі:

Першыя звесткі пра крычаўскі касцёл Беззаганнага Зачацця Панны Марыі датуюцца сярэдзінай XVII стагоддзя. На пачатку XVIII стагоддзя ўжо дакладна вядома, што ён быў драўляным і знаходзіўся ў цэнтры горада на вуглу сучасных вуліц Ленінскай і Камсамольскай, там дзе зараз знаходзіцца раённы ваенны камісарыят. У 1745 годзе храм быў значна перабудаваны (альбо нават пабудаваны нанова) з падачы каралевы Марыі Юзэфы, якая выдаткавала для гэтага 4000 талераў. На кароткі час (1824-32 гг.) пры ім аселі манахі-дамініканцы. Кляштар скасаваны царскім указам 19.07.1832 г.

У 1855 г. цэнтральную частку Крычава знішчыў жудасны пажар. Згарэлі амаль усе пабудовы, у тым ліку і касцёл (16 верасня). Часова багаслужэнні вяліся на першым паверсе палаца Галынскіх, валодаў якім на той час Стэфан Галынскі. На яго ж грошы, а таксама на грошы вернікаў у 1855-1862 гг., быў пабудаваны новы каменны касцёл. Стварыў гэты архітэктурны цуд невядомы італьянскі архітэктар. Архітэктура будынку была вырашана ў стылі неаготыкі. Двухвежавы франтальны фасад па цэнтры быў вылучаны трохпралётнай гатычнай аркай на 4 гранёных слупах, аб'яднанай агульным кілепадобным франтонам у завершы. Фасады і чатырохгранныя ярусы вежаў рытмічна чляніліся гатычнымі стральчатымі ваконнымі праёмамі. Перспектыўным стральчатым парталам быў вырашаны галоўны ўваход у храм. Над імі размяшчалася круглае вакно-ружа. Гатычны характар будынка ўзмацняла афармленне вежаў вуглавымі гранёнымі пілонамі з востравугольнымі вімпергамі: паміж імі аркатурныя нішы са стрэльчатымі броўкамі.

Унутраная прастора касцёла падзялялася магутнымі слупамі і аркадамі на тры нефы. Пяцігранную абсіду запаўняў двухярусны алтар, вырашаны ў формах барока - 4 калоны неслі магутны крапаваны хвалісты антаблемент, паміж калонамі стаялі скульптуры святых Пятра і Паўла; другі ярус - прамавугольны шчыт з выгнутым карнізам.

У 1929 годзе перададзены пад клуб, а ў 1934 годзе, на хвалі барацьбы з каталіцызмам, касцёл быў узарваны. Плябанію гэты лёс не напаткаў. Першапачаткова яна была аднапавярховай, з высокімі стрэльчатымі вокнамі і чатырохскатным дахам. У 1930 гг. да яе быў прыбудаваны другі паверх, а архітэктурны стыль цалкам знішчаны. Да пачатку 1990-х гг. у будынку працаваў цэнтральны паштова-тэлеграфны вузел, а зараз яна выкарыстоўваецца як інтэрнат для часовых рабочых, што задзейнічаны на будоўле новага цэментнага завода пад Крычавам.

Вакол касцёла месціліся каталіцкія могілкі, якія былі цалкам зруйнаваны, а на іх месцы ўзведзены будынак для Крычаўскага гарадскога камітэта партыі. Пазней гаркам пераехаў у больш утульнае памяшканне. Напрыканцы 1990-х гг. вакол гэтага будынка распачаліся маштабныя земляныя работы, падчас якіх бульдозерамі на паверхню былі выгарнуты дзесяткі чарапоў, косці, рэшткі помнікаў і склепаў. Спробы грамадскіх актывістаў спыніць будаўніцтва плёну не давалі – работы працягваліся. Аднак іх усё ж давялося згарнуць пасля звароту мясцовай грамадскасці ў Цэнтр эпідэміялогіі і гігіены. Пасля гэтага работы былі спынены, а нарытыя яміны засыпаны.

Адраджэнне парафіі пачалося ў пачатку XXI ст. Першапачаткова багаслужэнні вяліся ў прыватным доме. Афіцыйна парафія была зарэгістравана 29 студзеня 2007 г.

Крыніца:

г. Крычаў Магілёўскай вобл. Касцёл // Кулагін А. Каталіцкія храмы Беларусі. Мн., 2008. С. 427—428.

Касцёл Беззаганнага Зачацця Найсвяцейшай Дзевы Марыі, Крычаў, у: http://be.wikipedia.org/wiki/Касцёл_Беззаганнага_Зачацця_Найсвяцейшай_Дзевы_Марыі,_Крычаў.

Крычаў — парафія Беззаганнага Зачацця Найсвяцейшай Панны Марыі, у: http://catholic.by/2/component/content/article/100245.html.