Шчыра вітаю вас з пастырскім клопатам у Вялікі чацвер на святой Імшы з пасвячэннем алею хрызма.
Мае дарагія! Бог скіроўвае сваё слова да кожнага, каго паклікаў. Так у часы Старога Запавету Ён учыніў з Абрагамам (пар. Быц 12, 1-8), так Бог паступаў і з прарокамі. Не іначай і Езус з Назарэта выбіраў сваіх вучняў: кагосьці паклікаў на возеры, кагосьці знайшоў пры зборы падаткаў (пар. Ян 1, 38–59).
Вялікі чацвер, дзень устанаўлення святарства і Эўхарыстыі — гэта нашае свята і нагода для рэфлексіі над дарам паклікання, для аналізу той місіі, якая даверана нам у Касцёле Мінска-Магілёўскай архідыяцэзіі. У сакрамэнце пасвячэння Бог даў нам усё, што неабходна для выканання Яго місіі ў свеце. Моцаю гэтага сакрамэнту мы ўдзельнічаем у паўсюдным пасланні, якое Хрыстус даверыў Апосталам. Дар, які мы атрымалі ў прэзбітэрскім пасвячэнні, рыхтуе нас да місіі збаўлення ажно да краю зямлі, каб мы ў глыбіні сэрца былі гатовыя абвяшчаць Евангелле ўсюды (пар. ККК 1565). Тым самым мы з’яўляемся слугамі ўсяго Аб’яўлення, а не якой-небудзь яго часткі паводле ўласных упадабанняў. Таму нам трэба вярнуцца да першапачатковай любові і святарскай руплівасці. Словы Езуса, скіраваныя да апостала Паўла: «Хопіць табе Маёй ласкі, бо моц удасканальваецца ў слабасці» (2 Кар 12, 9), — надалей актуальныя і датычаць усіх святароў «ажно да краю» Мінска-Магілёўскай архідыяцэзіі.
Па гэтай прычыне трохступеньчатасць сакрамэнту пасвячэння — дыяканат, прэзбітэрат, епіскапат — мы павінны інтэрпрэтаваць не толькі ў духу духоўнага «авансу» ці годнасці, а выключна паводле свайго ўдзелу ў працэсе збаўлення і сваёй ахвяры ў рэалізацыі паклікання.
Сёння мы павінны асаблівым чынам паразважаць над важнаю для нас праўдаю пра саміх сябе, пра "супольнасць дванадцаці" вучняў Езуса, якія ўтвараюць архідыяцэзіяльны прэзбітэрый.
Папа Францішак у кнізе пад назваю «Вернемся да мараў» піша, што з крызісу чалавек ніколі не выходзіць такім самым, як быў дагэтуль. На думку Папы Рымскага, трэба пазбавіцца ад такога мыслення і не чакаць, «калі ж вернецца тое, што было».«Не вернецца», — гаворыць Папа. Будзе новы час з новымі выклікамі і заданнямі. З-за пандэміі многія з нашага кола не прымаюць удзелу ў сённяшняй цэлебрацыі, і тут трэба ўзгадаць думку святога Яна Паўла ІІ, які заклікаў да новага «захаплення Эўхарыстыяй». Цяжкасці, выкліканыя пандэміяй, сталі вялікім болем для святароў, бо іх пакліканне — цэлебраваць Эўхарыстыю, на якой з-за пандэміі прысутнічае значна менш вернікаў. Адсюль паўстаюць пытанні: што будзе далей, ці вернуцца калісьці ў парафіяльны касцёл тыя, хто ўдзельнічае ў святой Імшы віртуальна?
Умілаваныя! Божае слова ўмацоўвае нас. Укаранёнае ў рэальным жыцці, яно чыніць нас падобнымі да Езуса, нашага Пана і Адкупіцеля, Найвышэйшага Святара. Аднак мы разумеем, што гэтае падабенства вельмі патрабавальнае. Паколькі святара называюць «alter Christus», то нашае падабенства да Хрыста не можа быць толькі нейкаю аналогіяй — яно павінна адпавядаць сцверджанню святога Паўла з Паслання да Галатаў: «І ўжо не я жыву, а жыве ўва мне Хрыстус. А што цяпер жыву ў целе, то жыву вераю ў Сына Божага, які палюбіў мяне і аддаў сябе за мяне. Не адкідаю ласкі Божай» (Гал 2, 20–21).
Папа Францішак, звяртаючыся да духавенства падчас міжнароднага сімпозіума аб святарстве, праведзенага ў Рыме ў лютым гэтага года, сказаў: «Сёння мы назіраем у свеце за „зменаю эпохі“. Частка духавенства супрацьстаіць гэтаму, а частка праяўляе „залішні аптымізм“. Аднак мне, — гаворыць Пантыфік, — падабаецца стаўленне, якое вынікае з даверу да мудрай і жывой Традыцыі Касцёла, што можа дазволіць сабе выходзіць у глыбіню без страху». Святы Ян Павел ІІ таксама казаў, што ў такія моманты гісторыі Езус запрашае нас «выплыць на глыбіню» з упэўненасцю ў тым, што Ён — Гаспадар гісторыі. Ідучы за Ім, мы зможам распазнаць перспектыву, да якой неабходна імкнуцца. Пазнаць Божую волю — значыць «навучыцца ўспрымаць рэчаіснасць вачыма Бога». Такім чынам, «жыццё святара — гэта перш за ўсё гісторыя збаўлення ахрышчанага чалавека», таму што «кожнае канкрэтнае пакліканне, у тым ліку сакрамэнт пасвячэння, з'яўляецца як бы завяршэннем хросту». На думку папы Францішка, заўсёды ёсць вялікая спакуса жыць святарствам без хросту, гэта значыць, не памятаючы, што нашае першае пакліканне — святасць. Таму слушна заўважыў Пантыфік, што святар, як і ўвесь Касцёл, павінен глыбока ўсведамляць, што ён сам павінен пастаянна евангелізавацца.
Мае дарагія браты ў святарскім служэнні, у дзень нашага свята, аднаўлення нашых абяцанняў, у дзень успаміну пра Таго, хто нас паклікаў, дазвольце падзяліцца з Вамі яшчэ некаторымі думкамі папы Францішка.
Пантыфік сцвярджае, што першы прынцып у жыцці святара — гэта блізкасць з Богам. Святар пакліканы перш за ўсё развіваць блізкасць з Богам, каб «чэрпаць з гэтых адносінаў усю сілу, неабходную для служэння». Без глыбокіх адносінаў з Панам нашае служэнне асуджана на правал. Нашая блізкасць з Езусам, кантакт з Яго словам дапамагаюць нам супастаўляць сваё жыццё з Яго жыццём і не наракаць на тое, што з намі адбываецца. Як і Настаўніка, нас чакаюць таксама хвіліны радасці і захаплення, цудаў і аздараўленняў, памнажэння хлеба і адпачынку. Будуць моманты, калі мы спазнаем удзячнасць з боку іншых, але таксама будуць моманты непрыняцця, сумненняў і адзіноты, аж да воклічу: «Божа Мой, Божа Мой, чаму Ты Мяне пакінуў?» (Мц 27, 46)
Папа Францішак падагульняе, што без малітвы, без духоўнага жыцця, без блізкасці з Богам у слуханні Слова, у эўхарыстычнай цэлебрацыі, адарацыі і адданні сябе Марыі, а таксама без мудрага суправаджэння духоўнага кіраўніка і без сакрамэнту паяднання святар будзе толькі стомленым працаўніком.
Другі прынцып — блізкасць да біскупа, якая грунтуецца на паслухмянасці. На думку папы Францішка, паслухмянасць — найглыбейшая рыса такой повязі. Падпарадкоўвацца — значыць вучыцца слухаць і заўсёды памятаць, што ніхто не можа прэтэндаваць на поўнае веданне Божай волі і што яе можна зразумець толькі праз духоўнае распазнанне. Такім чынам, паслухмянасць азначае прыслухоўванне да Божай волі, якую мы адчуваем менавіта ў пэўнай блізкасці з іншым. Таму Святы Айцец лічыць, што біскуп «застаецца для кожнага святара і для кожнага мясцовага Касцёла тым звяном, якое дапамагае распазнаваць Божую волю».
Трэці прынцып — братэрская блізкасць паміж святарамі. Братэрства — «гэта свядомы выбар, імкненне да святасці ў супольнасці з іншымі, а не ў адзіноце», хоць мы ведаем, як цяжка бывае жыць у супольнасці. Пантыфік адзначыў, што «там, дзе існуе святарскае братэрства і ёсць повязі сапраўднага сяброўства,а таксама можназ большым спакоем і годнасцю быць у цэлібаце». Цэлібат з’яўляецца дарам, які Рыма-Каталіцкі Касцёл вельмі шануе, але гэты дар патрабуе здаровых адносінаў, сапраўднай павагі і ахвярнасці, якія караняцца ў Хрысце. Без сяброўства і без малітвы цэлібат можа стаць непасільным цяжарам і будзе супярэчыць самой прыгажосці ігоднасцісвятарства.
Чацвёрты прынцып — блізкасць да людзей. На думку Пантыфіка, «адносіны са святым Божым народам» з’яўляюцца для кожнага святара «не абавязкам, а ласкаю». Кожны святар жыве сярод людзей, і для таго, «каб зноў зразумець ідэнтычнасць святарства, сёння мы павінны жыць у цесных адносінах з людзьмі, ведаць іх рэальнае жыццё». Гэтая блізкасць заахвочвае духавенства рэалізоўваць «стыль жыцця Пана — стыль, поўны блізкасці, спагады і пяшчоты», каб мы былі не суддзямі, а добрымі самаранінамі, якія распазнаюць «раны свайго народа».
Пантыфік заўважыў, што народ Божы спадзяецца знайсці пастыраў, якія падобныя да Езуса і якім уласціва сапраўднае спачуванне; адважных пастыраў, здольных спыніцца каля параненых і працягнуць руку дапамогі; пастыраў — людзей малітвы, якія ў сваёй блізкасці да народа могуць абвяшчаць зраненаму свету дзейную сілу Уваскрасення. «Народ Божы чакае ад святара, каб той быў спецыялістам у духоўных справах, згодна са сваім пакліканнем і ласкаю, атрыманаю ад Пана», — сказаў у свой час Бэнэдыкт XVI, Папа на пенсіі.
Мае дарагія. Наша святарскае жыццё належыць не нам, яно належыць Богу і людзям, якіх Ён нам даверыў. Усё залежыць ад таго, ці будзе Евангелле любові ўпісана ў сучаснае жыццё мясцовага Касцёла. Вельмі важна, каб тыя, хто знаходзіцца на ўзбоччы жыцця, хто перажывае ў сэрцы расчараванне або нават нянавісць, спазналі евангельскую любоў. Калі мы не паклапоцімся пра гэта, то будзем падобныя да святароў з прыпавесці пра добрага самараніна — яны спяшаліся ў святыню і прайшлі міма параненага чалавека на дарозе.
Ні крызіс, ні пандэмія, ні адсутнасць міру не могуць забраць у нас евангельскага запалу. Наадварот, крызіс можа быць тою своеасабліваю атмасфераю, тою рэчаіснасцю, у якой кожны жэст любові будзе яшчэ больш выразны і красамоўны ў нашых парафіяльных супольнасцях, нават калі яны нешматлюдныя.Добрая Навіна павінна абвяшчацца людзям, перш за ўсё тым, якія церпяць, незалежна ад абставінаў — спрыяльных ці неспрыяльных, добрых ці варожых. Рэалізацыя святарскай місіі не павінна быць адкладзеная.
Сардэчна дзякую вам, шаноўныя біскупы, прэзбітэры, за душпастырскае служэнне, і вам, законныя браты і сёстры, за катэхетычнае навучанне, за справы міласэрнасці, за малітву ў інтэнцыі пакліканняў і за евангельскі клопат пра хворых. Усіх вас заахвочваю паклапаціцца пра пастаянную духоўную і інтэлектуальную фармацыю праз удзел у сустрэчах святароў і кансэкраваных асобаў. Тое, што мы атрымалі ад Бога, з’яўляецца дарам і павінна таксама стаць дарам для іншых.
Разам з вамі я перапрашаю Езуса Хрыста, Найвышэйшага Святара, і вернікаў за нашыя чалавечыя недахопы. Пакорна просім вас, браты і сёстры, асабліва ўдзельнікі малітоўнага руху «Маргарытка», аб няспыннай малітве ў нашай інтэнцыі. Няхай Марыя, Маці святароў, вядзе нас бяспечнымі шляхамі святарскага служэння, на якіх мы заўсёды будзем верныя Хрысту і Касцёлу. Няхай Дух Святы нанова распаліць у нас святарскую харызму, якую мы атрымалі сакрамэнтальна праз ускладанне рук у дзень пасвячэння. Няхай Божае слова, якое мы абвяшчаем, будзе ачышчальным полымем, а сакрамэнты, распарадчыкамі якіх мы з’яўляемся, будуць сапраўды жыццядайнымі, каб мы служылі братам і сёстрам у Касцёле, поўным Божай моцы і любові. Амэн.
